HEDEFİ YAKALAMANIN 7 ÖNEMLİ BASAMAĞI NEDİR?
Bu bölümde sizlere, son yılların gözde yazarlarından biri olan Steven
R. Covey’i ve onun çok benimsenmiş fikirlerini sunmak istiyorum. Birçok şirket
ve kuruluşa önderlik yaparak, milyonlarca insana fikir gıdası vererek, ve
yazdığı kitaplarla "en çok satılan kitaplar" unvanını son 5 yılda
muhafaza ederek uzun yıllardır hak ettiği yerde bulunmaktadır. Bu satırlarda,
sizlerle birlikte Steven R. Covey’in bizleri daha etkili olmaya yönlendirecek
"Başarının Önemli 7 Sırrı"nı inceleyeceğiz.
Kişisel yaşamınızda değişiklik yapmak istiyorsanız ve bu değişikliklerin
kalıcı ve basarlı olmasını arzu ediyorsanız, bakınız Steven R. Covey
bizlere neler tavsiye ediyor:
Hayatta 7 tane önemli prensip vardır. Bu prensipleri iyice hazmeder ve ömür
boyu uygularsanız ben de sizlere hayatinizin her dalında başarılı olmayı
garanti ediyorum.
- Reaktif olmayın: Davranışlarımı
tayin eden faktörler o andaki durum ve kendi psikolojik durumum mu? Yoksa
kendi seçtiğim değer yargılarına uyan davranışlar mı? Reaktif
modelde etkiye karsı gösterilen tepki alışılmış şekillerde oluşmakta.
Buna karşılık reaktif olmayan modelde (yani orijinal tanımı ile
proaktif modelde), etki ile tepki arasında bir boşluk mevcuttur. O boşlukta
bizler, etkiye karsı nasıl tepki göstereceğimize karar veririz, ani
secim hakkımızı kullanırız.
- Bir işe başlamadan önce
sonucunu ve hedefinizi bilin: Kendime hayat boyunca geçerli olacak bir gaye
ve hedef seçtim mi? Atacağım her adımda, bunun hayat gayeme uygun olup
olmadığını soruyor muyum? Uygun değilse o adımdan vazgeçiyor muyum?
Yoksa hele bir başlayayım, bakalım sonu nasıl olacak mi diyorum?
- Önceliği önemli şeylere
verin: Ne kadar acil olsa da, önemsiz şeylere hayır diyebiliyor ve önceliği
hayat felsefeme uyan, değer yargılarıma ters düşmeyen şeylere veriyor
muyum? Yaşamımızdaki aktiviteleri daha çok "Önemli-acil
olmayan" zaman kadranında geçirecek şekilde düzenleyebiliyor muyum?
- Karşılıklı
kazanın. Hem kendinize hem de karşı
tarafa kazançlı olacak türde çözümler bulun: Her turlu ikili ilişkide
her iki tarafa da olumlu netice verecek şekilde çözüm buluyor muyum,
yoksa karşı tarafı düşünmeden, sadece kendi çıkarıma uygun yola mi
gidiyorum? Unutmayın, siz veya karşı taraftan birisi zararlı çıkıyorsa,
uzun vadeli sonuç iyi olmayacaktır. Bunun yerine, her iki tarafı da memnun
edecek yolu seçmeliyiz.
- Sizi
anlamalarını beklemeden önce, siz karşı tarafı anlamaya çalışın:
Karşı tarafı ne şekilde anladığımı açık bir şekilde ifade ediyor muyum? Yoksa "bana ne, o beni
anlasın,
ben onu daha sonra anlarım" şeklinde mi düşünüyorum? Unutmayın, iyi bir
doktor önce hastasının şikayetlerini anlar, ondan sonra reçetesini yazar.
İyi bir mühendis, köprünün planlarını çizmeden önce karsılaşacağı
zorlukları anlamaya çalışır. İyi bir satıcı, müşterisinin arzularını
iyice anlamaya çalışır.
- Anlayışla
ve bir bütünlük içinde davranışlarınızı ayarlayın: Davranışlarımda
başkalarının fikrini
dikkate alıyor muyum? Başkalarının bana zıt düsen fikirlerine samimi olarak
önem verip, ciddi şekilde değerlendiriyor muyum? Yoksa başkaları ve bütünlük
fasarya deyip, sadece kendi yolumda mi yürüyorum? Unutmayın "bir elin
nesi var, iki elin sesi var" ata sözü, hiç yoktan çıkmamış.
- Bütün
bu prensipleri
uygularken, kendi fiziksel ruhsal ve sosyal sağlığınızı ihmal
etmeyin:
Hayatin bir denge ve bütünlük olduğunu hatırlıyor muyum? Bu denge içinde
kendim ve yakın çevremin de bu dengenin bir parçası olduğunu hatırlıyor
muyum? Kendi çevremdeki dengeyi koruyabilmek için ve bana bağlı olan kişilere
gereken ilgi ve davranışı gösterebilmek için kendi varlığımın
anlamlı olması gerektiğini hatırlıyor muyum? Yoksa kendi ruhsal, fiziksel ve sosyal
sağlığımı ikinci plana mi itiyorum?
Şimdi de Steven R. Covey’in
Dilinden Başarısızlığa Sebep Olabilecek
Bazı
Unsurların Neler Olduğunu İnceleyelim.
- Verdiğimiz
sözleri yerine
getirmemek
- Sadık olmamak
- Yumuşak
kalpli ve hoşgörülü olmamak
- Bizden
bekleneni vermemek
- Başkalarının
fikrine açık olamamak
- Gururlu ve
başkalarının haklarına saygısız olmak
- Önemsiz
şeylerle vakit
kaybetmek
- Kişinin
yüzüne karşı söyleyemeyeceğimiz şeyleri arkasından söylemek
- Kendi etki
alanımızı genişletmemek
- Verici ve etkili
olayım derken, bu arada kendi fiziki ve ruhsal sağlığımızı ihmal etmek.
- İçten
dışa doğru değil, dıştan içe doğru bakmak
- Hemen dış
görününse aldanıp çabuk karar vermek
- Kısa vadeli
çıkarlar için uzun vadeli hayat prensiplerini unutmak
- Olaylara
kısa çözümler aramak
Bakınız Stephen R. Covey fikirlerini su örnekle nasıl
pekiştiriyor: Koylu bir gün kümesteki yumurtalardan birinin altın olduğunu görünce
gözlerine inanamaz.
Duruma çok sevinen koylu, her gün kümesten bir altın yumurta toplamaya devam
eder. Zenginlik derecesi artarken hırs derecesi de artmaya başlar. Bir sonraki
günü beklemek zor gelmeye baslar. Tavuğu keserek bir defada bütün yumurtaları
almaya karar verir. Tabii ki neticede hem tavuktan hem de altın yumurtalardan
olur.
Çok derin ve kişisel disipline yönelik olan bu prensipler, kolay
uygulanamayacak nitelikteler. Yapabileceğimiz en güzel şey bütün bu tavsiyeleri
hayat boyu bize yardim edecek şekilde benimsemek. Kısa çözümlerde olduğu gibi
hevesimizi hemen kırmadan bu doğru yolda ilerleyelim.
Umarım siz de benim kadar zevk alarak, bu tavsiyelerden
yararlanırsınız. Tekrar
bu köşede buluşmak umuduyla, en güzel günlerin, sağlık ve başarıların sizlerin
olması dileklerimle.
(görüş ve önerilerinizi
basarinin@sirlari.com
adresine gönderin.)
Mustafa
Uludağ
Mali Müşavir & Değerleme Uzmanı