Etkili öğrenmede konunun öğreniliş biçimi de önemlidir.Öğrenme için bir kimse,ne kadar hazır olursa olsun,ne kadar çaba harcarsa harcasın,öğrenme yöntemi,verimli ya da etkili öğrenmeye elverişli olmadıktan sonra,başarıya ulaşma imkanı yoktur.

     "Bütün" yöntemi,bir konuyu,bütün öğe ve özellikleriyle tam olarak anlamayı ya da kavramayı sağlayan bir yöntemdir. "Parça" yöntemi ise konuyu oluşturan öğe ve özellikleri ayrı ayrı öğrenerek,konunun bütünü hakkında bilgi edinme yöntemidir.Bütün ve parça yöntemi,konunun anlamlı oluşu ile,öğrenilecek materyalin miktarı ile kuşkusuz çok ilgilidir.

Öğrenme için gerekli şartlar sağlandıktan sonra,öğrenme konusunun özelliğine göre okumada "parça", "bütün-parça", "bütün-parça-bütün" yöntemlerinden biri uygulanır.Bütün ya da parça yöntemi uygulanırken,bunun üzerinde başka etkenler de etkili olmaktadır.Bütün yöntemi konuyu oluşturan parçalar arasında daha kolay olmasını sağlamaktadır.Bununla birlikte parça yöntemine alışmış bir kimse,Bu yöntemi kullanarak,daha başarılı olabilir.

       "bütün" yöntemi normal ve zeka engelli çocuklardan çok,üstün zekalı çocuklara uygun düşmektedir.Üstün zekalı çocukların,ilişkileri çabuk görme ve çabuk birleştirme yapma kabiliyetleri daha fazladır.Bu yüzden bütün yöntemi özellikle hızlı öğrenenler için uygun bir yöntemdir.Kısa ,anlamlı konula,bütün öğrenmesiyle kolayca öğrenilir.Çok uzun ve güç konularda bütün yöntemi etkisini azaltmaktadır.Bu durumda,parça yöntemi daha etkili olmaktadır.Uzun parçalar,kısım kısım öğrenilmeli ve her kısım öğrenildikten sonra adım adım ilerleyen bir biçimde birleştirilmelidir.Öğrenen kimsenin,konuyu çalışırken,üzerinde durulan konunun bir başkasına söz ile anlatılmasına etkili öğrenmeye yardım eder.Çalışmanın not tutularak yapılması,okunan parçaların ya da parçaların özetlenmesi yapılabilirse,konu ile ilgili olarak,harita,şema ve grafik gibi somutlaştırıcı şeylerin çizilmesi de öğrenme üzerinde çok etkilidir.

      Sonuç olarak öğrenmede bütün ve parça yöntemi,tek başlarına yeterli olmamakta,bunlarla birlikte,birçok etkenin de öğrenme üzerinde rolü olmaktadır.Öğrenmede "Bütün" yöntemini uygulamak bunlardan herhangi biri yada ikisini uygulamaktan daha etkilidir.Yeni konu önce bir bütün olarak okunmalıdır,sonra parçalara ayırarak okunmalı,sonra tekrar bütün olarak okunmalıdır.